بررسی عملکرد اسانس‎های گیاهی بر روی پوسیدگی بعد از برداشت کپک سبز مرکبات

ادامه روند به‌کارگیری سموم شیمیایی تأثیر طولانی مدت روی سلامتی انسان و الودگی محیط زیست دارد و سبب ایجاد مقاومت در نژادهای بیماری‎زا می‏گردد. بیماری‎های بعد از برداشت سبب خسارت اساسی در بازار شده و نیاز به کنترل اساسی دارد. استفاده از فراورده‎های طبیعی گیاهی به‌عنوان روش جایگزین مناسب‎تر برای کنترل بیماری های بعد از برداشت شناسایی شده است. مهم‎ترین بیماری بعد از برداشت در مرکبات کپک سبز می‌باشد. در این تحقیق درصد ممانعت رشدی و خاصیت آنتاگونیستی اسانس چهار گیاه دارویی آویشن، آلوورا، سیر و زیره سبز(100، 200، 300 و 400 پی پی ام) در شرایط آزمایشگاه و (200، 300 و 400 پی پی ام) درمحیط زنده علیه Penicillium digitatum مورد آزمایش قرارگرفت. اسانس‌های گیاهی به‌روش تقطیر با کلونجر به‌دست آمد. حداقل غلظت ممانعت رشدی(MIC)   با استفاده از روش رقیق‌سازی در آگار مشخص گردید. بیشترین درصد ممانعت از رشد (95/99 درصد) در شرایط آزمایشگاهی توسط آویشن مشاهده شد و بهترین MIC را بر علیه P. digitatum داشت. آنالیز GC-MS آویشن به‌عنوان مؤثرترین اسانس منجر به شناسایی 22 ترکیب متفاوت گردید بیشترین درصد ترکیب مربوط به تیمول 18/60  درصد،γ-Terpinene  6/39 درصد،P-Cymene  44/15 درصد و کارواکرول 88/2 درصد بود. کاربرد اسانس آویشن بر روی زخم‎های آلوده به پاتوژن سبب تحریک پرتقال برای افزایش ترکیبات فنلی و آنزیم‎های پرکسیداز و کاتالاز گردید. بنابراین به کارگیری غلظت‏های متفاوت اسانس آویشن به‌طور معناداری بر روی کنترل عامل تولید کننده کپک سبز مرکبات مؤثر است و سبب القای مقاومت با تأثیرگذاری بر روی آنزیم‌های دفاعی می‌گردد.